Η Μαρίνα Αγγελάκη περιγράφει στο Short Stories πώς έζησε τη «συνομιλία» μαθητών από τρεις ηπείρους με τον ποιητή της ρωμιοσύνης στο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο Λογοτεχνίας στην Κωνσταντινούπολη, 10.04.2024
Η φωτογραφία που συνοδεύει αυτή την αφήγηση είναι από την Πόλη. Σε ένα από τα Πριγκιπονήσια της. Ανηφορίσαμε με τα παιδιά στον λόφο της Ελπίδας. Στην εμβληματική Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Περίπου 250 μαθητές και μαθήτριες από 18 σχολεία της Ελλάδας, της Πόλης, της Λευκωσίας, της Ίμβρου και του Γιοχάνεσμπουργκ. Και μαζί τους εκπαιδευτικοί, συγγραφείς, ποιητές, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι. Είναι η τελευταία μέρα των εργασιών του 8ου Διεθνούς Μαθητικού Συνεδρίου Λογοτεχνίας, αφιερωμένο στον ποιητή της ρωμιοσύνης Γιάννη Ρίτσο.
Από την πρώτη μέρα στην Κωνσταντινούπολη σκεφτόμουν πως δεν θα μπορούσε να λείψει από τη σειρά των πρωτότυπων αυτών συνεδρίων που ξεκίνησαν στην Πόλη το 2012 ο ποιητής που, όπως έγραψε ο ίδιος, υπήρξε:
Ερωτευμένος πάντα με τα δέντρα, τα πουλιά, τα ζώα και τους ανθρώπους,
ερωτευμένος προπάντων με το κάλλος των καθάριων στοχασμών
και με το κάλλος των νεανικών σωμάτων.
Και πώς θα ήταν δυνατόν η ποίησή του να λείψει από το στόμα των νέων παιδιών που ταξίδεψαν φέτος στην Πόλη για να «συνομιλήσουν» μαζί του;
Στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης ζήσαμε από τις πιο συγκινητικές στιγμές του συνεδρίου, όταν οι μαθητές απήγγειλαν τον πιο αγαπημένο τους στίχο από το έργο του ποιητή που μελέτησαν και «φύτεψαν» στον λόφο της Ελπίδας σπαράγματα της ποίησής του.
Η θεματολογία του συνεδρίου στο Ζωγράφειο Λύκειο ήταν πολύπλευρη και είχε ήδη αποδειχτεί ιδιαιτέρως γόνιμη. Οι μαθητές έμπαιναν για τρεις μέρες στο ιστορικό σχολείο κρύβοντας εκπλήξεις στη φαρέτρα τους. Μελετώντας τη ζωή και το έργο του Γιάννη Ρίτσου, έγραψαν μονολόγους και ποιήματα που του αφιέρωσαν, έφτιαξαν μικρού μήκους ταινίες, σκηνοθέτησαν θεατρικά δρώμενα εμπνευσμένα από τη ζωή του, μελοποίησαν και τραγούδησαν Ρίτσο.
Οι εισηγήσεις των ομιλητών, λογοτεχνών, καλλιτεχνών, επιστημόνων, και οι απαντήσεις τους στα ερωτήματα των παιδιών, όλες πολύτιμες. Αλλά δεν θα ξεχάσω τον μαθητή που συμμετείχε στη συζήτηση με θέμα «Τα ερωτικά» του Γιάννη Ρίτσου. Όταν πήρε τον λόγο, πέταξε στην άκρη την εργασία που είχε ετοιμάσει και αναφώνησε πως θέλει να ερωτευτεί. Τα χειροκροτήματα στο Ζωγράφειο ήταν εκκωφαντικά. Το ίδιο και όταν μια μαθήτρια διάβασε το διήγημα που έγραψε συμμετέχοντας στη θεματική συζήτηση «Πώς το βίωμα μετουσιώνεται σε τέχνη που υπερβαίνει εαυτόν».
Είχαμε την τύχη να απολαύσουμε μαζί τους το θεατρικό αναλόγιο Η σονάτα του σεληνόφωτος με ερμηνεύτρια τη Ρένη Πιττακή, σε σκηνοθεσία του Θοδωρή Γκόνη και μουσική του Φώτη Σιώτα. Είδαμε εκθέσεις φωτογραφίας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο και στη Σχολή Γαλατά. Επισκεφτήκαμε το Φανάρι και την Αγια-Σοφιά. Περιηγηθήκαμε στον Βόσπορο, στην Πρίγκηπο και τη Χάλκη. Ακούσαμε στο Grand Pera τον Γιώργο Νταλάρα να τραγουδάει επί σκηνής με τον Ζουλφί Λιβανελί.
Και οι μαθητές παντού. Πρωταγωνιστές, όπως τους ορίζουν η διευθύντρια των Εκπαιδευτηρίων Ε. Μαντουλίδη Άσπα Χασιώτη και ο διευθυντής του Ζωγράφειου Λυκείου Γιάννης Δεμιρτζόγλου, που εμπνεύστηκαν και διοργανώνουν αυτά τα συνέδρια. Τα παιδιά έρχονται στην Πόλη, προσεγγίζουν με τον δικό τους τρόπο το έργο των μεγάλων Ελλήνων λογοτεχνών, γνωρίζουν τον πολιτισμό της ρωμιοσύνης, γεμίζουν το ιστορικό σχολείο της με ζωή, εκφράζονται. Η φωνή τους αντηχούσε ηχηρά μέσα μου καθώς άφηνα την Πόλη και επέστρεφα στη Θεσσαλονίκη συνταξιδεύοντας με εικόνες και έντονα συναισθήματα από τις δράσεις, τους προβληματισμούς και τον ενθουσιασμό τους για το κοινό μας βίωμα τη φετινή άνοιξη στη βασιλίδα των πόλεων.
